Over hemelse zaken

Mijn leven hangt dit jaar van grote emoties aan elkaar. Hoe ouder een mens wordt hoe vaker hij afscheid moet nemen van mensen die hij heeft liefgehad. Daarbij hoort het zoeken naar antwoorden op vragen over leven en dood. En steeds kom je tot de conclusie dat er geen antwoorden zijn. Leven en dood blijven een mysterie. Wat weet ik van het leven na de dood? Eerlijk gezegd niets. Dat ik verwacht dat het beste na dit leven nog komen moet, wil niet zeggen dat ik weet wat er komt. Ik verwacht dat het hiernamaals een grote schoonheid heeft met niet vermoede horizonten. Ik geloof ook dat de schoonheid die we bij ons leven ervaren een afspiegeling is van wat ons te wachten staat. Nog sterker, ik geloof dat God ook te vinden is in de schoonheid van de kunsten, en voor mij geldt dat in het bijzonder in de schoonheid van de muziek. Wil van den Bercken, schrijft in zijn boek Geloven tegen beter weten in, “muziek is zozeer een diep ingrijpende schoonheidsbeleving en haar uitwerking op mensen is soms zo overweldigend dat het bijna een religieuze ervaring wordt.”   Zijn conclusie is dat het christendom niet is gebaseerd op esthetische vervoering. Dat is ook zo, maar God is in schoonheid wel aanwezig. De romanschrijver Richard Powers schreef ooit over Mozarts klarinetconcert dat het klinkt zoals genade zou klinken. Met die uitspraak kan ik instemmen, ook al omdat ik, een improviserend muzikant, weet wat genade is.

Zoals ik al zei, mijn leven zit vol grote emoties.

 

                  Mijn broer belde me weer en vroeg of we langs wilden komen om afscheid te nemen van Tineke, zijn vrouw. Ze was zo ziek dat het einde niet lang meer zou duren. Ze was een heel dynamische vrouw met een brede belangstelling. Gelovig en ouderling, zong bij de Reisopera, speelde piano en was een Bachkenner

We spraken met haar over de laatste dingen. We baden samen en namen afscheid met de woorden: Tot ziens. Enkele uren later was ze overleden.

              De teraardebestelling was een aangrijpende gebeurtenis. Mijn broer en ik zijn de laatsten van het gezin waarin we opgroeiden en samen met zijn kinderen treurden we en vertelden elkaar de verhalen over Tineke. We namen de condoleances in ontvangst en maakten ons op voor de afscheidsdienst, die plaats vond in de prachtige oude kerk in Almelo. In processie liepen we achter de baar naar de kerk. De kleinkinderen met de armen vol bloemen voorop. Als we de overvolle kerk binnenkomen klink het overweldigende Lacrimoso uit het requiem van Mozart. Het zingt van de oordeelsdag waarop we voor een genadige God zullen staan. De muziek stroomt door de zonnige witgewelfde ruimte als een vloed van genade als een bron van liefde. Ik voel me opgenomen door een emotie die me losmaakt van het verdriet om al die mensen die ik al moest laten gaan. Het is een glimp van de toekomst. Troostrijk. Misschien liet God me iets zien van zijn heerlijkheid. Het was een religieuze ervaring die boven de menselijke emotie uitging.

Er zijn ook andere emoties, dichter bij de aarde.

           Als ik dit schrijf is het een paar dagen geleden dat we onze jongste hond hebben laten inslapen. Frieda was heel erg ziek. Met haar kleine koppie op de schoot van Sabine, mijn vrouw, is ze ingeslapen. Er was geen hemelse muziek, maar onze emoties waren er wel. Afscheid nemen van een geliefde gaat maar door, met pijn en verdriet, maar met hoop. Misschien is er ook ergens een plaats voor lieve honden. Ik weet het niet. Ik weet weinig van een leven na de dood, maar ik heb een glimp gezien.